Những tranh cãi qua lại giữa Mỹ và Trung Quốc xung quanh cáo buộc virus gây đại dịch COVID-19 đang tàn phá toàn cầu ngày càng "nóng" lên từng ngày.

Các nhà khoa học làm việc tại Viện Virus học Vũ Hán. Ảnh: Getty.

Trong khi Mỹ đang dồn lực điều tra nguồn gốc virus gây đại dịch, trong đó tập trung giả thuyết thoát ra từ một phòng thí nghiệm ở Trung Quốc, một cựu quan chức Mỹ khiến Bắc Kinh khó chịu khi tiết lộ bất ngờ về những sự cố rò rỉ từ các phòng thí nghiệm.

Tiết lộ của cựu quan chức Mỹ

Trả lời phỏng vấn trên Đài CBS ngày 31-5 (giờ Mỹ), ông Scott Gottlieb, cựu ủy viên Cơ quan Quản lý thực phẩm và dược phẩm Mỹ (FDA), tiết lộ các vụ rò rỉ virus tại phòng thí nghiệm vốn không hiếm và "các rủi ro" thậm chí từng xảy ra ở Mỹ.

"Những sự cố rò rỉ kiểu này (có thể) xảy ra thường xuyên. Kể cả ở Mỹ, chúng tôi cũng gặp những sự cố. Hay ở Trung Quốc, 6 đợt bùng phát dịch SARS-1 được biết đến gần nhất, trong đó có một đợt bùng phát rộng gần đây nhất mà Trung Quốc ban đầu không thừa nhận xuất phát từ phòng thí nghiệm". Vì vậy, theo ông Gottlieb, việc nắm được chắc chắn liệu virus có đến từ một phòng thí nghiệm hay không là điều quan trọng, giúp tăng sự chú ý của quốc tế vào các cơ sở như vậy trên thế giới. "Điều quan trọng là phải hiểu khả năng rò rỉ khỏi phòng thí nghiệm là gì để chúng ta có thể tập trung sự chú ý của quốc tế hơn vào việc cố gắng xác định tốt hơn những gì xảy ra xung quanh những phòng thí nghiệm như vậy, những gì họ đang làm, an ninh tốt hơn để đảm bảo chúng hoạt động đúng cách", ông Gottlieb nhấn mạnh.

Theo ông, nếu virus SARS-CoV-2 thực sự bắt nguồn từ một phòng thí nghiệm ở Vũ Hán, bí mật chỉ có thể giải mã khi người trong cuộc lên tiếng. "Nếu người trong cuộc không đứng ra tiết lộ hay không có sự thay đổi ở Trung Quốc, chúng ta sẽ khó lòng tìm ra sự thật", cựu quan chức FDA nói.

Trung Quốc phản ứng gay gắt

Gần một năm rưỡi kể từ khi dịch COVID-19 được phát hiện ở thành phố Vũ Hán, Trung Quốc, câu hỏi làm thế nào mà loại virus này xuất hiện vẫn còn bí ẩn.

Nhưng trong những tuần gần đây, giả thuyết virus có thể đã thoát ra ngoài từ một sự cố phòng thí nghiệm bất ngờ gây sự chú ý trở lại gần đây, nhất là sau khi Tổng thống Mỹ Joe Biden mở lại cuộc điều tra, yêu cầu giới tình báo tăng tốc điều tra vào giả thiết virus rò rỉ từ phòng thí nghiệm. Mọi nghi ngờ đều đang tập trung vào Viện Virus học Vũ Hán, nơi từng tiến hành các cuộc nghiên cứu về virus trên loài dơi. Tuy nhiên, Bắc Kinh nhiều lần bác bỏ nghi vấn của phương Tây.

Phản ứng trước động thái mới nhất lần này của cựu quan chức FDA, ngay lập tức, một số nhà khoa học Trung Quốc tuyên bố đã chuẩn bị thư để phản bác giả thuyết của Mỹ. "Nhiều nhà khoa học và nhà dịch tễ học ở Trung Quốc và hải ngoại nói rằng việc để các cơ quan tình báo dẫn dắt công tác truy tìm nguồn gốc COVID-19 là hoàn toàn vô lý, đồng thời một số nhà khoa học đang chuẩn bị một bức thư gửi tới tạp chí Science để bác giả thuyết virus rò rỉ từ phòng thí nghiệm", tờ Global Times của Trung Quốc ngày 31-5 dẫn một nguồn tin cho biết.

Theo tờ báo này, lá thư trên là để phản bác một lá thư của 18 nhà khoa học đã được đăng trên tạp chí Science, một trong những tạp chí khoa học có uy tín nhất thế giới. 18 nhà khoa học hôm 14-5 đã đăng một bức thư trên tạp chí Science, cho rằng, giả thuyết virus SARS-CoV-2 rò rỉ từ phòng thí nghiệm của Trung Quốc phải được nghiên cứu sâu hơn, đồng thời kêu gọi mở cuộc "điều tra thích hợp".

Tại cuộc họp báo hôm 31-5, người phát ngôn Bộ Ngoại giao Trung Quốc Uông Văn Bân cũng nói rằng, nên để các nhà khoa học thực hiện công tác truy tìm nguồn gốc COVID-19, thay vì để nhân viên tình báo làm. Theo các chuyên gia Trung Quốc, công việc truy tìm nguồn gốc liên quan đến các bệnh truyền nhiễm rất khó khăn, bao gồm việc truy tìm bệnh nhân "số 0" hoặc con vật bị nhiễm bệnh đầu tiên.

KHẢ ANH

>> Mỹ-Trung lại bùng nổ cuộc chiến về nguồn gốc đại dịch COVID-19